به طور کلی بالابر به وسیله ای گفته می شود که از آن برای جابه جایی وسایل در بین طبقات استفاده می شود بالابر ها انواع مختلفی دارند بالابرخانگی ، بالابر فروشگاهی، بالابر وینچی، بالابر صنعتی، بالابر مغازه، بالابر ساختمانی، بالابر ویلچر که کارایی اصلی تمام این بالابر ها جابه جایی اشخاص و وسایل می باشد و بیشتر برای مکان های بزرگ از بالابر ها استفاده می کنند.بالابر ها مکانیزم های مختلفی دارند، نیروی بوجود آمده در بالابر ها با توجه به این مکانیزم ها ایجاد می شود، هر بالابر با توجه به نیاز مشتری طراحی و
معرفی انواع بالابر
بالابر یک دستگاهی است که انسان یا بار را در ارتفاعات به صورت عمودی و افقی جابجا میکند. شاید این سادهترین معرفی انواع بالابر باشد. با این تعریف سازندگان و طراحان زیادی توانستهاند تا به امروز انواع بالابر را طراحی و تولید کنند. بالابر تهران مرکز طراحی و ساخت انواع بالابر هیدرولیکی می باشد.
ما در اینجا به طور کامل به معرفی انواع بالابر میپردازیم. انواع بالابر را میتوان به روشهای زیر تقسیم بندی کرد:
بالابر هیدرولیکی از نظر ثابت و متحرک بودن
- از جهت نوع حرکت افقی ، عمودی یا ترکیبی
- از لحاظ نوع حمل نفربر (جابجایی انسان) یا باری (حمل تجهیزات)
- از لحاظ نوع کاربر هیدرولیکی ، برقی ، ساختمانی ، خانگی ، صنعتی
معرفی انواع بالابر ثابت و متحرک
منظور از بالابر ثابت یا متحرک این است که دستگاه قابل جابجایی است یا نه که اگر قابل جابجایی باشد باز خودش به دو دسته تقسیم میشود:
بالابرهای کابلی زنجیری
در این نوع بالابرها از مکانیزم وینچ و کابل برای حرکت و جابجایی کابین استفاده می شود. بالابرهای وینچی به دلیل عملکرد ساده ای که دارند در مقایسه با بالابرهای هیدرولیکی قیمت مقرون به صرفه تری دارند. این نوع بالابرها از لحاظ امنیتی و حفاظتی در سطح پایین تری هستند. از این رو استفاده از این نوع بالابرها برای حمل افراد به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
اما سوالی که در مورد این نوع بالابرها ممکن است ذهن شما را درگیر کند ، این است که ؛ وینچ چیست؟ در پاسخ باید بگوییم که وینچ ترکیبی از الکتروموتور، گیربکس و کابل می باشد. عملکرد وینچ به این شکل است که ؛ الکتروموتور نیروی محرکه ای تولید می کند. این نیرو از طریق گیربکس به میل ترانس انتقال می یابد. در نتیجه درام و در نهایت کابل ها چرخش می یابند و کابین بالابر به حرکت در می آید.
در بالارهای وینچی معمولا از کابل و زنجیر استفاده می شود و این بالابرها در مقایسه با بالابر هیدرولیکی از امنیت کمتری برخوردارند. لازم به توضیح است که بگوییم ؛ با اضافه کردن سیستم ضد سقوط و پاراشوت می توان امنیت نسبی بالابر را بیشتر کرد. ولی با این حال این نوع بالابرها برای جابه جایی افراد به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
مزیتی که بالابر وینچی دارد ، قیمت مناسب و راه اندازی سریع آن نسبت به بالابر هیدرولیک می باشد. مکانیزم وینچ در بالابر مصالح کش و بالابر ساختمانی کاربرد دارد .
بالابر هیدرولیکی
در این نوع بالابر از سیستم هیدرولیک به منظور انتقال نیرو و قدرت استفاده می شود. این بالابرها سه بخش اصلی دارند که عبارت است از : پاوریونیت، جک های هیدرولیک و کابین حرکتی (کاراسلینگ). در این نوع بالابرها نیرو هیدرولیکی مورد نیاز جک ها از طریق پاوریونیت تامین می شود و کابین بالابر جابه جا می شود. بالابرهای هیدرولیکی از نظر امنیت در مقایسه با سایر بالابرها در سطح بالایی هستند.
در این نوع بالابرها برای پایین آورد کابین نیازی به مصرف انرژی نیست و این موضوع به صرف جویی فوق العاده ایی در مصرف برق کمک می کند. ودر صورت قطع برق نگرانی در مورد پایین آوردن بالابر وجود ندارد.
بالابرهای هیدرولیک خود به دو بخش تقسیم بندی می شوند : جک مستقیم و جک غیر مستقیم .
از مکانیزم هیدرولیک در بالابر خانگی، بالابر فروشگاهی، بالابر رستورانی و بالابر ویلچر استفاده می شود. در مواردی که زیبایی بالابر و صدای کم تولید شده توسط بالابر، قابلیت کنترل سرعت کابین اهمیت داشته باشد و از بالابر هیدرولیکی استفاده می شود.
انواع بالابرهای هیدرولیک
بالابر هیدرولیک توسط جک ، پاور یونیت ، شلنگ هیدرولیک و… ساخته میشود که نصب جک انواع مختلفی دارد که نیاز به مهندسی دارد.
بالابرهای هیدرولیکی خود به انواع زیر دسته بندی می شوند:
بالابر هیدرولیک جک مستقیم
در بالابر هیدرولیک جک مستقیم ، جک هیدرولیکی به صورت مستقیم و بدون واسطه زیر کابین حرکتی قرار دارد. به محض اخذ دستور حرکت ، پاورپورینت فعال می شود. و روغن را داخل جک های هیدرولیک پمپ می کند. و درنتیجه بالابر حرکت می کند.
در زمان استفاده از بالابر جک مستقیم بایستی چاهکی برای استقرار پاوریونیت و قرار گرفتن جک هیدرولیک در زیر کابین وجود داشته باشد. نیاز به کنده کاری و ایجاد چاه در محل نصب بالابر می تواند هزینه استفاده از این بالابر را افزایش دهد.
بالابر هیدرولیک جک غیر مستقیم
در بالابرهای هیدرولیک جک غیرمستقیم ، پاوریونیت با فاصله از جک های هیدرولیکی و سازه بالابر قرار می گیرد . روغن هیدرولیک از طریق شیلنگ به جک ها منتقل می شود و باعث بالا رفتن کابین می شود.
تفاوتی که بالابر جک مستقیم با بالابر جک غیرمستقیم دارد. این است که در بالابرهای غیرمستقیم نیازی به حفر چاهک نیست و نصب راحت تری دارد. و همین موضوع باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود.
ویژگی های بالابر هیدرولیک جک غیر مستقیم
- این بالابرها به موتورخانه نیازی ندارند.
- حرکت این بالابرها نرم و زیبا بدون لرزش می باشد.
- این بالابرها صدای کمی دارند.
- امنیت این بالابرها بالا است.
- این بالابرها مجهز به کلید توقف اضطراری می باشند.
- این بالابرها به میکروسوئیچ در انتهای کورس (حداکثر ارتفاع) مجهزمی باشند.
- این بالابرها در صورت قطع برق، به سیستم فرود اضطراری مجهز می باشند.
انواع بالابرها بر اساس قابلیت حرکتی
بالابرها از نظر قابیلت حرکتی به انواع زیر دسته بندی می شوند:
بالابر متحرک
به بالابرهای متحرک اصطلاحا manlift نیز گفته می شود. این نوع بالابرها برای جابه جایی افراد در جهات و ارتفاع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. بالابرهای متحرک خود به دو دسته تقسیم بندی می شوند: بالابر متحرک با قابلیت دسترسی عمودی ، بالابر متحرک با دسترسی عمودی افقی .
بالابرهای متحرک جابجایی راحتی دارند ، امنیت بالایی دارند و در شرایط و زوایای مورد نظر قابل ساخت و طراحی می باشند.
بالابر متحرک با قابلیت دسترسی عمودی
این نوع بالابر سیار هیدرولیکی، قابلیت جابه جایی افراد به صورت عمودی دارد و امکان دسترسی افقی وجود ندارد. از رایج ترین بالابر متحرک با دسترسی عمودی می توان به بالابرهای هیدرولیکی آکاردئونی، بالابرهای ریلی ستونی و بالابر های عمود بر اشاره کرد.
کاربران با بالابرهای متحرک ، می توانند با ایمنی به ارتفاع دلخواه دسترسی یابند. این بالابرها منجر به صرفه جویی در هزینه و زمان می شوند.
هزینه بالابر با دسترسی عمودی در مقایسه با سایر بالابرهای سیار حداقل می باشد و یک گزینه اقتصادی به شمار می رود.
از این نوع بالابر ها در سالن های ورزشی، سالن های تئاتر و مساجد برای تعویض لامپ ها، تعمیرات، رنگ آمیزی، نصب بنر و پرچم استفاده می شود.
بالابر متحرک با قابلیت دسترسی عمودی و افقی
به بالابرهای سیار با قابلیت جابجایی عمودی و افقی بالابرهای بوم لیفت boomlift نیز گفته می شود. در این نوع بالابرها قابلیت دسترسی عمودی و در آن واحد افقی وجود دارد. و برای دسترسی به یک نقطه نیازی نیست که دقیقا زیر آن نقطه قرار گرفت. در مکانیزم بوم لیفت برای دستیابی راحت تر از شیوه پل زنی استفاده می شود.
بالابرهای بوم لیفت خود انواع متفاوتی دارند : برخی از آن ها قابلیت نصب روی کامیون را دارند. و برخی مکانیزم خود حرکتی دارند که به آن ها بالابر خودکششی نیز گفته می شود. در بالابرهای هیدرولیکی بوم لیفت از مکانیزم های متفاوتی استفاده می شود.
انواع بالابر متحرک با قابلیت دسترسی عمودی و افقی
این نوع بالابرها نیز به سه دسته تقسیم می شوند :
بالابر متحرک مکانیزم مفصلی
بالابر متحرک انواع متفاوتی دارد ساده ترین آن ها مکانیزم مفصلی دارد. در این نوع بالابرها بازوها به صورت مفصل با نیروی هیدرولیک حرکت می کنند. بالابرهای مفصلی در ارتفاع کم کاربرد دارد.
بالابر متحرک مکانیزم تلسکوپی
نوع دیگری از بالابرهای متحرک هستند که با مکانیزم تلسکوپی کار می کنند . در این نوع بالابرها جک های هیدرولیک و بازوهایی هیدرولیکی به شکل یک تلسکوپ داخل یکدیگر قرار می گیرند و در زمان انجام کار به بیرون هدایت می شوند. و امکان دسترسی افقی و عمودی را فراهم می کنند.
بالابر متحرک مکانیزم مفصلی- تلسکوپی
این نوع بالابرها مکانیزم نوع بازو مفصلی و تلسکوپی را دارد و کارآمدتر می باشد. این نوع بالابر قدرت مانور بیشتری دارد و در شرایط سخت قابل استفاده است. و ابعاد این بالابر کوچک تر می باشد.
مهم ترین تفاوتی که بالابرهای سیار با جرثقیل ها دارند ، این است که بالابر سیار برای حمل نفر و تجهیزات در ظرفیت های زیر یک تن کابرد دارد. در بالابرهای سیار امکان پل زنی از روی موانع و دور زدن آن ها وجود دارد . و برای دسترسی به خطوط برق فشار قوی و سیم های تلفن، تیرهای چراغ برق، ساختمان های بلند و کارهای خدماتی مانند آتشنشانی و امداد و نجات مورد استفاده قرار می گیرند.
بالابر ثابت
بالابرهای ثابت همانگونه که از نامشان پیداست بعد از نصب و راه اندازی در جای خود ثابت و بی حرکت می باشند. این نوع بالابرها فقط قابلیت جابجایی عمودی را دارند. این نوع بالابرها درکارگاه ها و کارخانه ها برای استفاده در خطوط تولید، بالابر مغازها، بالابر انبارها، بالابرهای فروشگاهی و بالابر خانه ها برای جابجایی و حمل نفر و بار بین طبقات و همچنین ازبین بردن اختلاف سطح ها در باراندازها کاربرد دارند.
علاوه بر موارد ذکر شده بالابرهای ثابت در مکان هایی که امکان اضافه کردن و نصب آسانسور نمی باشد و هزینه نصب آسانسور بسیار بالا می باشد، نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
بالابرهای ثابت خود به دو دسته هیدرولیکی ثابت و بالابر وینچی (بالابر زنجیری) تقسیم بندی می شوند.
بالابر هیدرولیکی ثابت نیز خود به دو دسته تقسیم بندی می شوند : بالابر هیدرولیکی جک مستقیم و غیر مستقیم و بالابر ثابت قیچی یا آکاردئونی .
در میان این بالابرها ، بالابر قیچی ثابت به دلیل استفاده از مکانیزم قیچی بیشترین ضریب امنیت و بیشترین توان بالابری را دارد.
نحوه انتخاب بالابر سیار
در زمان خرید بالابر بایستی به نکات زیر توجه نمود:
- نوع مکانیزم بالابری
- ظرفیت بالابر
- ارتفاع بالاروندگی
- نوع ساخت و طراحی
- نوع چرخ های حرکتی مناسب محیط کارگاهی یا جاده ایی
- ایمنی و سیستم های حفاظتی
- نیرومحرکه و سوخت مصرفی
- سرعت در نصب و راه اندازی